หลังจากที่รองนายกฯสมคิด ประกาศว่าไทยจะต้องเป็นมิตรกับทุกประเทศในอาเซียน เราจะต้องเป็น Connectivity ให้อาเซียนให้ได้ ต้องเชื่อมโยงเหนือ-ใต้-ออก-ตก เราต้องปฏิรูปให้เสร็จภายในปีครึ่งให้สำเร็จ เรื่อง red tape ใน ระบบราชการต้องหมดไป อุตสาหกรรมก็ต้องเปลี่ยน BOI จะสนับสนุน High Value Added เพื่อสร้าง S Curve ตัวใหม่ จะเชิญญี่ปุ่น จีน รัสเซียมาร่วมลงทุน โดยเฉพาะจีนเราต้องเป็นหุ้นส่วนเศรษฐกิจ ไม่ใช่แค่สร้างรถไฟ ต้องสร้างนักรบ SME สร้างแบรนด์ Thailand Best แล้วเอาไปติดกับ e-commerce ต้องขจัดคอร์รัปชั่นและ แรงงานทาส ต้องรักษาสิ่งแวดล้อมและต้องเน้นประชารัฐ ฯลฯ
ทำให้มีหลายคนถามผมว่าสิ่งที่รองฯสมคิดประกาศนั่นคือ “ยุทธศาสตร์ของประเทศ” ที่ผมถามหาใช่มั้ย? คำตอบ คือ “ไม่ใช่” ครับ สิ่งที่รองฯสมคิดประกาศเป็นเพียง “เป้าหมาย” หรือ “ตำแหน่งประเทศที่กว้างเวิ้งว้าง” ที่รองฯ สมคิด “อยาก” ให้ไทยเราเป็นเท่านั้นเอง เพียงแต่ยังคิดแบบเดิมๆ คืออยากได้ของดีๆให้เกิดขึ้นไปหมด ซึ่งไม่ แปลกและเข้าใจได้ เพราะไทยเราขาดทุกอย่างที่พูดมานั่นแหล่ะครับ การพูดแบบนั้นสรุปสั้นๆได้ว่า “อะไรไม่ดีเราแก้ไข อะไรดีๆเราจะทำให้หมด” นั่นเอง
ยุทธศาสตร์ที่ดีนั้นประกอบไปด้วย 3 ส่วนคือ การวิเคราะห์สถานการณ์ การทำสว็อทเพื่อกำหนดตำแหน่งของ ประเทศและการกำหนดกรอบนโยบายปฏิบัติ ที่ทุกฝ่ายอ่านแล้วเข้าใจว่าอะไรคือหน้าที่และ KPI ของตนเอง
ในส่วนการวิเคราะห์นั้นต้องวิเคราะห์สถานการณ์ทั้งภายนอก ภายในอาเซียนและในไทย ซึ่งต้องวิเคราะห์ให้ ทะลุว่าจากนี้ไปจะเกิดอะไรขึ้นบนโลกใบนี้ ไทยเราต้องเผชิญกับความท้าทายอะไรบ้าง ขั้นตอนนี้ รองฯสมคิด และคณะ “ละเลย” การอธิบายความกับสาธารณชนว่าวิเคราะห์ไว้อย่างไร พวกเราเลยไม่ทราบว่าสิ่งที่รองฯสมคิด วิเคราะห์ไว้นั้นตรงกับสิ่งที่คนอื่นๆวิเคราะห์ไว้หรือไม่ อย่างไร
การวิเคราะห์สถานการณ์นั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง เหมือนๆกับการวินิฉัยโรคนั่นแหล่ะครับ ถ้าวินิจฉัยสาเหตุที่ เกิดโรคผิด ยาที่ให้ก็จะผิดตาม ตอนนี้ทุกคนรู้ว่าไทยเราส่งออกไม่ได้ ถ้ารองฯสมคิดวิเคราะห์ว่าเป็นเพราะ เศรษฐกิจโลกไม่ดีไทยเลยส่งออกไม่ได้ มาตรการเพื่อแก้ไขก็จะเป็นแบบหนึ่ง แต่ถ้ารองฯสมคิดวิเคราะห์ว่าเป็น เพราะโครงสร้างการผลิตเราผิดซึ่งเป็นผลต่อเนื่องมาจากความล้มเหลวของการส่งเสริมการลงทุนของ BOI ซึ่งเป็นผลต่อเนื่องมาจากการที่ไทยเราขาด “ยุทธศาสตร์” และ “ตำแหน่งประเทศ” ที่ชัดเจน การแก้ไขก็จะออกมา เป็นอีกแบบหนึ่ง
แค่วิเคราะห์เรื่องนี้เรื่องเดียวก็สนุกแล้วนะครับ เพราะถ้ารองฯสมคิดวิเคราะห์แบบผมว่า ที่ไทยเราส่งออกไม่ได้ เพราะเราขาดยุทธศาสตร์และ BOI ทำงานล้มเหลว รองฯสมคิดจะไม่มีวันใช้ทีมเดิมๆ ที่เคยทั้งเขียนแผนชาติ แต่ขาดยุทธศาสตร์ และทีม BOI เดิมที่ตอนนี้เป็นใหญ่ทั้งในกระทรวงอุตสาหกรรมและ BOI มาช่วยขับเคลื่อน เรื่องการส่งเสริมการลงทุนต่างๆ เป็นแน่ เพราะถ้าวิเคราะห์แบบผม รองฯสมคิดจะต้องถามผู้บริหารกระทรวง อุตสาหกรรมและ BOI ว่า ทำไมที่ผ่านมาเห็นประกาศว่ายอดส่งเสริมการลงทุนทะลุเป้ามาตลอด ทำไมเศรษฐกิจ ไทยไม่เติบโต ตัวเลขอะไรมันหลอกตาหรือเปล่า? สอง ทำไมที่ผ่านมาอุตสาหกรรมระดับโลกจึงไม่มาลงทุน ที่ไทยแต่หันไปลงทุนที่เพื่อนบ้านหมด เขาส่งเสริมการลงทุนต่างกับเราอย่างไร? สาม การลงทุนแบบลดหย่อน ภาษีให้นั้น “คุ้ม” จริงๆหรือไม่? ภาษีหายไปปีละเท่าไหร่? ประโยชน์ได้มาปีละเท่าไหร่? สี่ ประเทศอื่นๆที่ ส่งเสริมการลงทุนสำเร็จได้โดยไม่ต้องใช้มาตรการด้านภาษี มีมั้ย เขาทำกันอย่างไร?
และห้า ที่ผ่านมาพวกคุณพลาดกันตรงไหน รู้ตัวกันหรือยัง และรู้หรือยังว่าจะแก้ไขอย่างไร?
